Mũi Taro một dụng cụ rất quan trọng giúp tạo ra những đường ren cho đinh ốc, vật dụng này cũng là một phương pháp khá phổ biến tại các doanh nghiệp cơ khí, doanh nghiệp gia công chi tiết. Dẫu là khá thân thuộc với ngành nhưng vẫn có những sai lầm khi sử dụng mũi Taro, thậm chí đối với những người dày dặn trong ngành cũng có thể mắc phải.
Vậy những sai lầm đó là gì? Sử dụng thế nào cho đúng? Cùng Adobus giải đáp vấn đề này ngay hôm nay nhé!
1. Mũi Taro là gì?
Như đã nói ở trên mũi Taro dùng để ren cho chi tiết, tùy vào mục đích gia công các chuyên gia chia mũi Taro ra làm nhiều loại khác nhau. Nhưng chung quy lại dụng cụ này đa phần có dạng mũi khoan, chất liệu thường là hợp kim để góp phần tăng độ cứng cho mũi Taro.
2. Khi gia công bằng mũi Taro cần chú ý điều gì?
Tuy là phổ biến, dễ sử dụng nhưng vẫn cần phải chú ý một số điều sau đây để có thể sử dụng mũi Taro một cách hiệu quả nhất:
2.1. Phòng tránh gãy mũi Taro:
- Việc bị gãy mũi là điều không thể tránh khỏi, ngoài mũi Taro còn có các mũi khác như mũi khoan, mũi dao CNC vẫn rất dễ dàng bị gãy trong quá trình khoan cắt phôi, đặc biệt là những phôi có độ cứng cao.
- Để phòng ngừa mũi Taro, đầu tiên ta phải hiểu về nguyên lí hoạt động của dụng cụ này, cụ thể như sau:
- Nguyên lí cơ bản trong Taro là giữa chi tiết và dao thì nhất định phải có 1 tùy động. Mũi taro sẽ tự động lựa lỗ khoan.
- Dung dịch tưới nguội cho mũi Taro có 3 tác dụng chính là: bôi trơn, làm nguội và thoát phôi, thông thường đây là dung dịch Epoxy được tưới với dung lượng lớn dùng cho Taro máy. Có thể dùng dầu để bôi trơn cho taro tay, lúc này dầu chỉ có duy nhất tác dụng làm nguội kèm bôi trơn hoặc có thể bôi Tap-paste cũng là một phương pháp làm hạn chế được việc gãy taro (Taro, Taps) rất nhiều, cái này công hiệu hơn các loại dầu gia công khác.
- Hãy cho tốc độ trục chính khi Taro chậm dần khi kích thước của đường kính ren tăng dần, và ngược lại tốc độ trục chính tăng dần khi hàm lượng Cacbon trong thép tăng. Ví dụ Taro ren M5, chất liệu thép CT3 có thể chọn tốc độ trục chính là 350 vòng/phút.
- Nếu mũi taro là Taro tay thì trước khi bị vướng Bavia mọi người ưu tiên nên đảo chiều dao nhằm thoát Bavia, rồi sau đó ăn lại tiếp (Ví dụ khi động tác cắt bavia khi khoan, nhưng khi ở M3 trở xuống bị vướng bavia một chút sẽ gây gãy dao ngay lập tức). Còn taro trên máy tự động thường sẽ không kiểm soát được lực nên phát sinh việc gãy taro mỗi khi dao còn bị vướng Bavia lúc Taro lỗ trước. Để phòng tránh tình trạng muôn thưở là vướng Bavia này, ta nên dùng loại taro ép (loại taro không phát sinh Bavia) nhưng loại này chỉ có thể sử dụng đối với vật liệu đặc thù (chưa tôi) mà thôi.
2.2. Một số lưu ý thêm khi dùng Taro:
- Taro dùng cho máy khác loại dùng tay.
-
Mũi taro cấu tạo thép gió, tuy nhiên cùng là của thép HSS nhưng chất lượng tuỳ theo hãng sản xuất ra nó mà có sự chênh lệch, nên dùng loại có chất lượng tương đối một chút (Japan, Taiwan…), hạn chế dùng hàng China,Tuy giá những dòng này nhỉnh hơn nhưng nhìn tổng thể là hiệu quả và độ bền sẽ ổn định hơn.
2.3. các phương pháp khắc phục sau khi gãy mũi Taro:
- SUS (hay inox) là một dạng vật liệu rất “khó chịu” trong quá trình Taro bởi độ bền khá cao, hơn cả CT. Đặc biệt độ dẻo của vật liệu này rất cao, phoi bị dính rất dễ gãy, nhất là khi sử dụng các mũi nhỏ như M4 trở xuống. Để xử lý việc này, bạn có thể tăng đường kính lỗ khoan lên một chút (phương pháp này không gọi là “ăn gian” vì thực tế, do độ dẻo cao, kim loại sẽ bị đội lên bù lại phần thiếu hụt) và yêu cầu người thợ phải cực kỳ cẩn thận khi thao tác.
- Dùng hard-drill (carbide) để phá:
- Kinh nghiệm Taro
- Khi taro bằng mũi Inox thì nên mài sao cho mũi thật sắc, phòng tránh trường hợp phôi bị cháy, vì khi phôi bị cháy thì rất khó khăn taro sau này.
- Chọn mũi Taro phù hợp với từng loại chất liệu muốn làm ren. Ví dụ, muốn Taro trên vật liệu Inox, thì mọi người nên ưu tiên chọn mũi taro Inox, còn lại vật liệu phôi là thép Cacbon bình thường thì nên chọn mũi thép, hoặc mũi hợp kim là được và lưu ý mũi Taro cần phải đảm bảo chất lượng.
- Máy Taro phải dễ đảo chiều trục chính nhằm lấy taro ra khỏi vật (trừ kiểu xong thì thả taro ra khỏi đầu cặp và lấy taro ra khỏi vật ở mặt sau của lỗ ren hoặc taro chuôi cong để taro đai ốc).
- Hãm trục chính phải hoàn hảo, nếu có hãm hoặc đảo chiều tự động nhờ cài đặt thì càng tốt, nhất là đối với lỗ ren không thông (tịt).
- Khi cắt ren, taro và vật sẽ vặn vào nhau, cứ một vòng quay của taro sẽ tiến sâu một bước vào ren. Như vậy kết cấu của máy buộc phải cho phép có chuyển động này theo 1 trong 2 cách sau:
- Cách 1: có xích truyền động cơ khí bảo đảm trục chính quay 1 vòng thì vật hoặc đầu trục chính tiến một bước ren (như khi tiện ren).
- Cách 2: Vật hoặc đầu trục chính được thả tự do theo phương dọc trục, trong quá trình cắt gọt chúng tự phối hợp chuyển động (đầu máy khoan có khả năng này).
- Đầu tiên định tâm vào vị trí cần khoan lỗ bằng Hard-drill, có đường kính lớn trước (chẳng hạn mũi Taro bị gãy là M3 thì buộc phải dùng Hard-drill phi 4 hoặc phi 5 phá chỗ mũi Tap bị gãy còn gồ ghề hoặc sần sùi để tạo lỗ định vị trước)
- Dùng Hard-drill nhỏ hơn mũi Tap bị gãy để phá nó (giả sử mũi Tap bị gãy là M3 thì nên dùng hard-drill phi 2). Sau đó loại bỏ hết tàn dư của mũi Tap gãy còn sót lại trong lỗ Tap đi (lúc này bên trong lỗ mũi Tap đã bị phá ra nát ra hết nhưng vẫn còn tàn dư sót lại trên tạo thành ren).
- Cách này tối ưu chi phí nhất vì chỉ tốn 2 mũi khoan Hard-drill là đã có thể giải quyết được tình trạng trên.
- Dùng điện cực bắn mũi Taro bị gãy:
- Dùng điện cực bắn mũi Tap bị gãy, rồi sau đó loại bỏ tất cả các tàn dư ra, cuối cùng tiến hành taro lại. Nếu doanh nghiệp có sẵn máy bắn điện thì dùng cách này tối ưu nhất (đặc biệt với trường hợp sản phẩm nhỏ gọn có thể gá được lên máy). Thông thường ở một số đơn vị sản xuất nhỏ lẻ, các công nhân rất thông dụng dùng cách lấy đèn hơi thổi mềm mũi taro , nhưng do không kiểm soát chính xác được lượng nhiệt của đèn hơi nên rất thường phát sinh những biến dạng nhiệt xung quanh khu vực gãy mũi taro .
- Dùng End-mill Carbide để phá mũi gãy
- Phương pháp có phần cứng rắng đó chính là dùng end-mill carbide phá nát lỗ có mũi taro bị gãy, sau đó gắn mũi taro đệm vào (tiếng Anh gọi là Herlisert). Khi sử dụng End-mill để phá thì phải dùng các loại có đường kính bằng đường kính chân ren của Herlisert để sau đó làm ren lại.
- Cách này tốn kém nhiều nhất vì phải cần có End-mill, mũi taro vì cần khá nhiều dụng cụ đặc thù và có thể phá vỡ phôi.
- Trường hợp gãy sâu ở bên trong:
- Trường hợp gãy sâu bên trong thì mọi người nên dùng dụng cụ nhỏ dùng để sơn quét Rikeizai (tên VN không rõ, đây là một chất thuốc chống dính) bao quanh thành lỗ và phần ren đã cắt. Đợi khoảng 5 phút thì thả một cây sắt chữ T có đường kính nhỏ hơn đường kính lỗ một chút vào lỗ, tiếp theo đổ Allon Alpha chuyên dụng, đợi khoảng 1 phút thì keo này khô cứng lại (gần như thép). Sau đó thì quay ngược cây sắt chữ T ra thì nó kéo mũi Tap gãy ra luôn. Vấn đề kỹ thuật là kinh nghiệm quét Rikeizai, quét không kỹ thì Allon Alpha nó dính vào chân ren thì coi như hỏng lỗ ren đó.
- Hiện nay, người ta thường dùng máy taro để làm việc này. Kết cấu cũng tương tự máy khoan bàn. Nguyên lý cơ bản là dùng ly hợp ma sát để truyền chuyển động quay, liên động với tay gạt kéo trục gá mũi taro đi xuống. Moment xoắn truyền qua mũi taro gần như tỷ lệ thuận với lực đè, rất khó gãy mũi.
2.4. Sử dụng phụ tùng chính hãng của Adobus
- Để tìm được những sản phẩm chất lượng, cần tìm được nhà cung cấp sản phẩm chất lượng. Adobus chuyên cung cấp dụng cụ cắt gọt kim loại, phụ kiện CNC như mũi khoan, mũi Taro và các phụ kiện cơ khí chính xác.
- Adobus tự hào là đơn vị hàng đầu cung cấp những phụ tùng chất lượng trong ngành cơ khí chính xác. Với 10 năm kinh nghiệm trên thị trường và là đối tác chiến lược của các thương hiệu nổi tiếng như Kennametal, Widing, Hironaga,… chúng tôi luôn đưa ra những giải pháp tốt nhất cho doanh nghiệp ngành cơ khí.
- Đến với bạn sẽ được trải nghiệm các sản phẩm về cơ khí chính xác nhập khẩu từ các nước phát triển như Mỹ, Nhật đáp ứng các tiêu chuẩn về công nghệ kỹ thuật và tương tích với các loại máy hiện có trên thị trường Việt. Không dừng lại ở đó, Adobus luôn sẵn sàng hỗ trợ mỗi khi đối tác yêu cầu, giải quyết nhanh chóng và tận tâm.
Xem thêm các bài viết khác:
