Dao tiện rãnh là một dụng cụ cắt gọt chuyên dụng trong gia công cơ khí, được thiết kế để tạo ra các rãnh chính xác trên bề mặt chi tiết. Với vai trò quan trọng trong việc định hình, lắp ghép và thoát phoi, dao tiện rãnh hiện đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực công nghiệp như cơ khí chế tạo, ô tô, hàng không và điện tử.
Dao tiện rãnh là gì?
Dao tiện rãnh là một loại dụng cụ cắt được sử dụng trong các hoạt động gia công tiện, chuyên dùng để tạo ra các rãnh có hình dạng và kích thước khác nhau trên bề mặt chi tiết. Những rãnh này có thể phục vụ nhiều chức năng kỹ thuật như làm rãnh thoát phoi, rãnh lắp then, rãnh gắn vòng chặn, hoặc đơn thuần mang yếu tố thẩm mỹ trong thiết kế sản phẩm.
Với cấu trúc đặc biệt và lưỡi cắt được thiết kế chuyên dụng, dao tiện rãnh có khả năng tạo rãnh chính xác, kiểm soát biên dạng tốt, hạn chế biến dạng bề mặt và giúp đạt được độ nhám theo yêu cầu. Đây là một trong những loại dao tiện phổ biến trong gia công cơ khí chính xác hiện nay.
Những đặc điểm nổi bật của dao tiện rãnh
So với các dòng dao tiện khác, dao tiện rãnh có một số tính chất kỹ thuật riêng biệt, giúp nó thực hiện tốt chức năng tạo rãnh:
- Thiết kế lưỡi cắt chuyên biệt: Đầu dao có hình dạng đa dạng như hình chữ nhật, hình tròn, tam giác,… để phù hợp với các kiểu rãnh khác nhau. Lưỡi dao thường mỏng và sắc, được gia công chính xác để hạn chế mài mòn khi tiếp xúc liên tục với vật liệu gia công.
- Đa dạng kích thước: Dao được chế tạo với nhiều kích thước chiều rộng và chiều sâu để thích hợp với yêu cầu kỹ thuật cụ thể. Có thể chọn loại dao rãnh hẹp, rãnh sâu hoặc rãnh có hình dạng phức tạp.
- Vật liệu chế tạo bền bỉ: Các vật liệu thông dụng là thép gió (HSS), carbide, gốm kỹ thuật, hoặc kim cương tổng hợp (PCD) – cho phép dao làm việc trong điều kiện khắc nghiệt và duy trì tuổi thọ lâu dài.
- Lớp phủ bảo vệ: Một số dao được phủ lớp vật liệu như TiN, TiAlN, DLC giúp chống mài mòn, giảm nhiệt và tăng hiệu suất cắt gọt. Điều này đặc biệt hữu ích trong gia công tốc độ cao hoặc vật liệu có độ cứng lớn.
- Khả năng tùy biến cao: Một số dòng dao tiện rãnh cho phép thay thế mảnh dao rời, điều chỉnh vị trí lưỡi cắt hoặc thay đổi góc cắt để phù hợp với nhiều loại chi tiết khác nhau.
Các loại dao tiện rãnh phổ biến hiện nay
Xem thêm: CÁC BƯỚC LƯU Ý KHI TIỆN RÃNH VÀ CẮT ĐỨT
Dao tiện rãnh trong
Đây là loại dao chuyên dùng để tiện rãnh nằm bên trong lỗ hoặc bên trong chi tiết rỗng. Với thiết kế nhỏ gọn và độ cứng cao, dao này thường dùng trong các ứng dụng như tiện rãnh cho vòng chặn, then hoa, hoặc các chi tiết tròn quay có lỗ.
Ứng dụng tiêu biểu: Trục cam, trục khuỷu, chi tiết máy quay có lỗ bên trong cần rãnh kỹ thuật.
Dao tiện rãnh ngoài
Dùng để tiện các rãnh nằm trên bề mặt ngoài của chi tiết, dao tiện rãnh ngoài được chế tạo chắc chắn và có thể chịu tải lớn, phù hợp cho gia công liên tục và cắt sâu.
Ứng dụng: Tạo rãnh then, rãnh lắp vòng bi, tạo rãnh thoát phoi, gia công trục và trụ tròn.
Dao tiện rãnh mặt đầu
Dòng dao này phù hợp để gia công các rãnh nằm trên mặt đầu chi tiết. Thiết kế lưỡi dao cho phép cắt các rãnh phẳng với chiều rộng và chiều sâu tùy chỉnh.
Ứng dụng: Gia công rãnh then trên mặt đầu trục, bánh răng, khớp nối, mặt bích.
Dao tiện rãnh hình tròn
Dao có đầu cắt cong, dùng để tạo các rãnh có hình dáng cong hoặc vòng cung. Thường áp dụng trong gia công các chi tiết đặc biệt yêu cầu độ chính xác hình học cao.
Ứng dụng: Gia công các rãnh bo tròn, chi tiết hình học phức tạp trong cơ khí chính xác, y tế, điện tử.
Tiêu chí lựa chọn dao tiện rãnh phù hợp
Khi chọn dao tiện rãnh, doanh nghiệp cần cân nhắc các yếu tố kỹ thuật và điều kiện vận hành để đạt hiệu quả cao:
- Kích thước và vị trí rãnh: Dao cần tương thích với độ sâu, độ rộng của rãnh và vị trí gia công có thuận lợi hay không.
- Góc cắt và hình dạng lưỡi: Cần chọn hình dạng dao phù hợp với hình dạng rãnh cần tạo, đồng thời góc cắt phải phù hợp với loại vật liệu gia công.
- Lớp phủ dao: Lớp phủ như TiN, TiAlN sẽ giúp dao chống mài mòn, chịu nhiệt và tăng tuổi thọ.
- Góc thoát phoi: Đảm bảo thiết kế dao cho phép thoát phoi hiệu quả để tránh hiện tượng kẹt phoi.
- Cán dao: Phù hợp với chuẩn gá kẹp của máy tiện, đảm bảo độ cứng vững trong quá trình làm việc.
Ngoài ra, cần xem xét các yếu tố như tốc độ cắt, lượng tiến dao, loại vật liệu phôi và thời gian gia công để đưa ra lựa chọn tối ưu nhất.
Những lưu ý khi sử dụng dao tiện rãnh
- Gá dao đúng tâm máy: Đảm bảo dao cắt chính xác, không bị lệch hoặc mẻ lưỡi.
- Vuông góc khi gá dao cán thẳng: Tránh ma sát giữa mặt sau dao và thành rãnh.
- Rút dao kịp thời khi gần tâm: Giúp tránh kẹt phoi, gãy dao.
- Cố định bàn xe dao: Giảm rung động, tăng độ chính xác khi cắt đứt.
- Mở rộng rãnh: Khoảng 1–2 mm mỗi bên để tạo không gian cho phoi thoát.
- Sử dụng dung dịch làm mát: Tưới nguội giúp giảm ma sát, bảo vệ dao và tăng năng suất.
Ngoài ra, cần thường xuyên kiểm tra độ mài mòn của dao để thay thế kịp thời, tránh ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt và kích thước chi tiết gia công.
Xu hướng thị trường và ứng dụng thực tiễn của dao tiện rãnh
Trong bối cảnh công nghiệp hóa và hiện đại hóa, các doanh nghiệp cơ khí ngày càng chú trọng đến việc tối ưu hóa năng suất và chất lượng gia công. Dao tiện rãnh ngày nay không chỉ dừng lại ở những ứng dụng truyền thống mà còn được mở rộng sang các lĩnh vực công nghệ cao như:
- Cơ khí chính xác: Gia công chi tiết có độ tinh xảo cao, yêu cầu bề mặt rãnh mịn, độ chính xác lớn.
- Ngành ô tô: Tạo rãnh cho trục cam, trục khuỷu, bánh răng truyền động, vòng bi.
- Ngành hàng không: Gia công hợp kim siêu bền, cần loại dao có khả năng chịu nhiệt và chống mài mòn vượt trội.
- Y tế: Dao tiện rãnh được dùng để tạo các chi tiết nhỏ trong dụng cụ phẫu thuật, thiết bị cấy ghép y tế.
Sự phát triển của vật liệu mới và công nghệ phủ nano cũng đang mở ra hướng đi mới cho các loại dao tiện rãnh thế hệ tiếp theo, mang lại hiệu suất cao hơn, độ chính xác tối ưu hơn và giảm thiểu chi phí gia công.
Mua dao tiện rãnh chất lượng ở đâu?
Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ cung cấp dao tiện rãnh chính hãng, đa dạng và giá tốt – Adobus là lựa chọn đáng cân nhắc. Adobus chuyên phân phối các dòng dao tiện đến từ nhiều thương hiệu uy tín, đáp ứng mọi nhu cầu gia công từ đơn giản đến phức tạp.
Lý do nên chọn Adobus:
- Sản phẩm chính hãng, được kiểm định chất lượng.
- Tư vấn kỹ thuật chuyên sâu, lựa chọn dao phù hợp với từng ứng dụng.
- Giá cả hợp lý, nhiều chương trình ưu đãi hấp dẫn.
- Hỗ trợ hậu mãi chu đáo, giao hàng toàn quốc nhanh chóng.
Dao tiện rãnh là một phần không thể thiếu trong gia công cơ khí hiện đại, đặc biệt khi yêu cầu về độ chính xác ngày càng cao. Việc lựa chọn đúng loại dao tiện rãnh không chỉ giúp tạo ra các rãnh đúng kỹ thuật mà còn góp phần tăng tuổi thọ dụng cụ, nâng cao hiệu suất và chất lượng sản phẩm gia công.
