Dụng cụ cắt gọt kim loại phân thành bao nhiêu loại? Những dao cụ nào chuyên dụng hay đặc biệt mà anh chưa biết tới? Làm thế nào để chọn được cho mình một dụng cụ phù hợp với công việc gia công sản xuất của mình và ứng dụng của từng loại cho các ngành cơ khí ra sao? Hãy cùng Adobus giải đáp tất cả các thắc của các bạn trong bài chia sẻ này nhé!

tóm lược về dụng cụ cắt gọt kim loại

1. Dụng cụ cắt gọt kim loại là gì?

Dụng cụ cắt gọt kim loại là những dao cụ được thiết kế đặc biệt để cắt, gọt, tạo lỗ, giũa… các khối kim loại theo biên dạng mong muốn, phục vụ chung cho các ngành cơ khí, kết cấu thép, dầu khí,… Sau khi tạo hình, thì khối kim loại này được gọi các chi tiết gia công, phần bị thừa đi gọi là phôi.

Dụng cụ cắt gọt kim loại rất đa dạng về mẫu mã, chủng loại cũng như kích thước. Điều này được sản xuất ra để phục vụ nhu cầu sản xuất các chi tiết và nhiều ngành nghề khác nhau ví dụ như trong ngành kết cấu thép, kết cấu xây dựng có những mũi khoan hiệu suất lớn, kích thước lớn; còn ngành cơ khí chính xác lại có những dụng cụ cắt gọt kim loại nhỏ cho độ chính xác cao có thể lên đến hơn 90%.

Vào những ngày trước, vì quá trình thương mại hóa còn hạn chế nên các dụng cụ nước ta dùng đa số là thép gió HSS. Thế nhưng ngày nay, vì muốn nâng cao hiệu suất và sự đại trà của các dụng cụ cắt kim loại bằng hợp kim Carbide nên người ta dần chuyển sang sử dụng chất liệu này thay cho thép gió.

Hiện nay, có rất nhiều loại máy móc thiết bị mà không cần dụng cụ cắt kim loại nhưng vẫn có thể cho ra những thành phẩm đẹp như máy cắt laser, máy cắt áp lực nước,…

2. Các dụng cụ cắt kim loại dùng để làm gì?

Như đã trình bày ở trên, các dụng cụ cắt gọt kim loại dùng để cắt, gọt, giũa, tạo lỗ, vát mép các lỗ đã gia công, tạo các biên dạng mong muốn trên phôi thép để cho ra được các chi tiết phục vụ sản xuất kinh doanh.

Bên cạnh đó, các dụng cụ cắt gọt kim loại mỗi loại mang một công dụng khác nhau như khoa dùng để tạo lỗ, phay dùng để tạo những rãnh, những biên dạng 90 độ,60 độ,… trên các bề mặt phục vụ mục đích chế tạo trong cơ khí.

Ở một số doanh nghiệp cơ khí, những dụng cụ này còn là “át chủ bài” để tranh giành những đơn hàng lớn, cần sản xuất gấp rút trong thời gian ngắn và là một minh chứng chất lượng sản xuất. Ví dụ điển hình trong ngành kết cấu thép, nếu thiếu đi một mũi khoan công suất lớn có thể chồng vài tấm thép lên nhau thì rất khó để nhận những đơn hàng gia công lớn.

3. Các loại dụng cụ cắt kim loại thường gặp

Nếu được phân loại theo chức năng thì chúng ta sẽ có những loại dụng cụ cắt gọt kim loại như sau, nghe thì quen đấy nhưng có một số loại chưa chắc ai cũng biết chúng có tồn tại:

các dụng cụ cắt gọt kim loại thường gặp

3.1. Dao tiện/ Chip Tiện/ Mảnh tiện CNC:

Phương pháp tiện là một cách cắt gọt kim loại nhờ chuyển động xoay tròn của phôi và sự tịnh tiến của bàn dao. Chuyển động này người ta gọi là vận tốc tiến dao hay Vc, lúc này Chip tiện sẽ được gắn cố định trên cán dao tiện và chuyển động tịnh tiến để tạo hình trên phôi và cho ra chi tiết như mong muốn.

Để có thể thực hiện được phương pháp này người ta chế tạo ra chip tiện khác nhau phục vụ cho những nhu cầu gia công khác nhau như:

  • Chip tiện ren: dùng để tiện rãnh xoắn ốc trên phôi.
  • Chip tiện chích rãnh: dùng để tiện một rãnh trên bề mặt phôi.
  • Chip tiện cắt đứt: dùng để cắt đứt phôi.
  • Chip tiện trụ trơn: tiện bóng bề mặt.

Hay dựa vào hình dáng chúng ta có các loại tiện như tiện hình thoi, tiện hình tam giác, tiện đa giác,… Trên các lưỡi dao tiện này được thiết kế giúp cho gia công thô và tình hiệu quả hơn. Ví dụ như để gia công thô thì trên lưỡi dao tiện sẽ không hoàn toàn nhọn mà có phần bằng và xéo xuống hướng về tâm, còn với gia công tinh thì lưỡi sẽ nhọn hướng về tâm của Chip tiện.

lớp phủ trên dụng cụ cắt gọt kim loại

Để lựa chọn được mảnh tiện phù hợp với sản xuất gia công của mình, anh em cần chú ý các bước sau:

  • Đầu tiên, phải biết vật liệu gia công của mình là gì? Mình đang gia công loại hình là tinh hay thô. Nếu gia công tinh thì chọn lưỡi dao tiện không chịu được va đập lớn, còn với thô thì nhất định phải chọn loại có thể chịu được va đập.
  • Thứ hai, lớp phủ cũng là thứ bạn nên quan tâm. Có hai loại lớp phủ là PVD và CVD, với PVD là lớp phủ vật lý, nhà sản xuất sẽ trộn nhiều kim loại với nhau sau đó phủ duy nhất một lớp dùng cho gia công tinh. Đối với lớp phủ CVD, thì mỗi kim loại sẽ là một lớp phủ riêng nên sẽ có đa dạng hơn như TiCN, TiAlN,… phù hợp nhất cho gia công thô và chịu được va đập tốt.
  • Thứ 3, lựa chọn loại có vận tốc cắt cùng bước tiến (Vc và Fz) phù hợp với vật liệu. Mỗi loại Chip tiện được nhà sản xuất thiết kế riêng cho các chế độ khác nhau, cho nên bạn nên chọn những loại này sao cho phù hợp với ý muốn gia công của mình.

3.2. Phay

Phay thì sẽ phức tạp hơn tiện không phải tính đa dạng mà là vì có nhiều dụng cụ cắt gọt kim loại khác nhau để thực hiện các phương pháp phay khác nhau.

  1. Dao phay ngón:

Là một loại dụng cụ cắt gọt kim loại khá phổ biến mà chắc rằng anh em ở đây ai cùng từng sử dụng qua. Nhưng ít ai biết rằng, các loại dao phay ngón có thể gia công đa dạng nhiều loại hình như phay vai, phay mặt, phay biên dạng và nội suy,… Tuy nhiên loại dụng cụ cắt kim loại này lại chỉ có thể cắt ở tốc độ chậm, bước tiến không cao nhưng cho ra được bề mặt bóng mịn, có tính thẩm mỹ cao. Chính vì thế dao phay ngón thường được sử dụng cho gia công tinh.

Có nhiều loại dao phay ngón khác nhau như: dao phay chuyên nhôm, dao phay ngón cho Inox, dao phay tốc độ cao,… và những loại dao phay ngón này thường có 1 me, 2 me, 3 me,… cho đến 6 me cắt với nhiều đường kính khác nhau từ nhỏ như cây kim đến lớn như mũi khoan.

  1. Dao phay gắn mảnh/ Mảnh dao phay/ Chip phay:

Dao phay gắn mảnh là một loại dụng cụ cắt kim loại cải thiện được nhược điểm tốt hơn như có tốc độ cắt cao, phá thô tốt hơn và có thể gia công trên những đường kính lớn trên những vật liệu cứng hơn nữa.

Để có thể sử dụng được các mảnh dao phay, anh em cần sử dụng thêm cán và đài để kết nối các mảnh lại với nhau. Đường kính của phay gắn mảnh trong gia công phay có thể lên hàng trăm mm. Đặc biệt, mảnh phay có thể chạy được cả chế độ High Feed (một số dụng cụ cắt kim loại chuyên dụng) với tốc độ cao.

  1. Dao phay cầu:

Để có những biên dạng 3D đẹp ngây người tưởng chừng như chỉ có ở các nước phát triển mới làm được. Thì dao phay cầu là một lựa chọn tốt nhất và phù hợp nhất so với các dụng cụ cắt kim loại khác.

Với thiết kế có một phần hình cầu ở cuối lưỡi cắt, các loại dao phay cầu được sử dụng cho phay các biên dạng 3D. Bằng chất liệu hợp kim Carbide cùng nhiều lớp phủ khác nhau cho khả năng gia công tốt trên nhiều loại vật liệu như thép, gang, Inox, Inconel,…

3.3. Mũi khoan

Mũi khoan là một trong những dụng cụ cắt kim loại phổ biến thường dùng để tạo lỗ trên phôi thép hay ống thép. Trên thị trường thường sử dụng 3 loại mũi khoan chính như sau:

Mũi khoan ruột gà hay mũi khoan nguyên khối: một loại dụng cụ cắt hình xoắn ốc, có mũi nhọn. Khi khoan phôi sẽ thoát ra ngoài theo đường xoắn ốc ra ngoài và để lại một lỗ sâu bằng đường kính của mũi khoan.

dụng cụ cắt gọt kim loại: mũi khoan

Mũi khoan gắn mảnh hay mũi khoan hiệu suất cao: mũi khoan có đường kính lớn thường được dùng trong ngành trong kết cấu thép hay kết cấu xây dựng. Mũi khoan gắn mảnh cho một tốc độ khoan và tạo lỗ được trên những tấm thép dày lên đến 144 mm chỉ trong vài giây.

Mũi khoan từ: thuộc dạng mũi khoét sắt ứng dụng trong ngành dầu khí và đóng tàu, có chất liệu hợp kim TCT hay thép gió HSS chuyên dụng để tạo lỗ bằng cách loại bỏ những phôi thông qua các răng khoan.

3.4. Mũi Taro:

Là một dụng cụ được sử dụng để tạo ren, dựa vào công dụng người ta chia ra làm 3 loại taro chính phù hợp với nhiều loại gia công khác nhau:

Taro thẳng: là loại Taro thông thường, được sử dụng phổ thông tại nhiều cơ sở sản xuất khác nhau. Khi tạo lỗ bằng taro thẳng, phôi được thoát ra từ hai theo hình xoắn ốc ngược ra sau của mũi.

dụng cụ cắt gọt kim loại: mũi taro

Taro nén: khác với Taro thẳng, loại này nén được phôi vào trong lỗ. Taro nén được dùng khi tạo ren trên những lỗ không thông, bị bịt kín.

Taro côn: khi taro bằng loại này thì có rất ít hoặc không có phôi, có thể gia công trên cả lỗ thông lẫn lỗ bị bịt kín.

3.5. lưỡi cưa:

Với những anh em chuyên mua bán hay gia công phôi thì các loại lưỡi cưa như lưỡi cưa đĩa hay lưỡi cưa vòng đã quá là phổ biến với anh em rồi chứ nhĩ? Vậy anh em có biết rằng lưỡi cưa đĩa có bao nhiêu loại hay không? Hay ứng dụng của từng loại như thế nào chứ?

Lưỡi cưa đĩa hợp kim: là một những loại lưỡi cưa đĩa có cấu tạo từ Carbide cho được độ bền cao và tốc cắt nhanh. Tuy nhiên, loại lưỡi này không cho được vết đẹp bằng loại thứ hai. Lưỡi cưa đĩa hợp kim đa số sử dụng cho máy cắt tự động hay bán tự động.

Lưỡi cưa đĩa thép gió: đây là loại cưa đĩa có số răng nhiều, cho được vết cắt thẩm mỹ hơn. Tuy nhiên, tuổi thọ lại thấp hơn so với loại hợp kim mỗi lần mài lại thì phần mất đi cũng sẽ nhiều hơn rất nhiều so với các loại hợp kim.

Lưỡi cưa ma sát: chuyên dụng để cắt những loại vật liệu có độ cứng thấp, được ứng dụng nhiều trong ngành sản xuất ống thép. Khi tiếp xúc với bề mặt kim loại, lưỡi cưa đĩa này tạo ra một ma sát lớn nên mới có tên gọi này. So với tuổi thọ thì lưỡi cưa ma sát kém hơn thép gió nhưng bề mặt chi tiết thì tốt hơn rất nhiều.

Lưỡi cưa vòng: chuyên dùng cho những doanh nghiệp cung cấp phôi, dùng để cắt những khối kim loại có bề dày, khối lượng vô cùng lớn để chia chúng nhỏ ra cho gia công các ngành cơ khí.

3.6. dây đồng thau:

Chuyên dụng cho máy cắt EDM, dùng điện để chia đôi các khối kim loại có kích thước trung bình. Loại này có gia công những khối lớn, biên dạng khác nhau mà phay hay tiện khó có thể làm được.

Hiện nay trên thị trường thường dùng các loại dây đồng như sau:

Dây đồng mạ kẽm: giá cao, cho độ dẫn điện tốt thường các doanh nghiệp ngoài nước rất ưa chuộng loại dây đồng này.

Dây đồng thau: là loại có giá cả bình dân, một dụng cụ không thể thiếu ở các doanh nghiệp kết cấu thép.

Một Fact nhỏ, dây đồng thau hiện nay rất có giá, thường các doanh nghiệp sau khi sử dụng xong sẽ bán ve chai với mức giá từ 30 – 50 % so với dây mới.

4. Các dụng cụ hỗ trợ:

Các dụng cụ như thế này không thể tự động làm việc mà cần thêm một số dụng cụ hỗ trợ như sau:

  1. Đầu BT:

Là thiết bị để kẹp chặt cán dao và là cầu nối giữa máy CNC với các dụng cụ cắt kim loại. 

  1. Cán dao tiện/ Cán dao phay/ Đài dao phay:

Cán dao như đã trình bày bên trên, cán dao là thứ giữ cho các mảnh phay, mảnh tiện,… để có thể gia công được trơn tru hơn.

Cán dao phay và đài dao phay: là hai dụng cụ không thể thiếu với dao phay gắn mảnh.

Cán dao tiện: cán tiện thì đa dạng hơn so với cán phay. Cụ thể có những loại cán tiện như cán tiện trong, cán tiệng ngoài, cán tiện chích rãnh…

  1. Linh phụ kiện máy EDM:

Những loại linh phụ kiện này bao gồm:

Miếng tiếp điện Carbide,

Đầu dẫn dây đồng,

Lọc nước/ Lọc dầu

….

Tuy những trang thiết bị này không trực tiếp cắt kim loại, thế nhưng nếu thiếu đi linh phụ kiện này thì máy cắt EDM sẽ không hoạt động được tốt nhất đâu nhé!

5. Mua dụng cụ cắt kim loại ở đâu?

Bạn đang cần một dụng cụ cắt kim loại chất lượng, đơn vị cung cấp uy tín và có nhiều khuyến mãi đi kèm. Tại sao bạn lại không đến với Adobus?

Với 10 năm kinh nghiệm cung cấp dụng cụ cắt kim loại, chúng tôi luôn mang đến khách hàng những giải pháp tối ưu cho gia công sản xuất của bạn. GIúp bạn gia tăng năng suất, giảm thời gian gia công và tiết kiệm tài chính cho doanh nghiệp.

Đến với Adobus, khi đến với Adobus bạn sẽ được hưởng nhiều chính sách hỗ trợ khách hàng tuyệt vời như: 1 đổi 1 ngay khi có lỗi phát sinh, hỗ trợ kỹ thuật 24/7, tư vấn đến khi chắc chắn bạn hiểu 100% về sản phẩm mới thôi.

Hãy đến với Adobus để trải nghiệm dịch vụ tốt nhất thị trường nhé!